Program wychowawczo-profilaktyczny

PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY

Zespół Szkolno-Przedszkolny w Hażlachu
Hażlach, 01 września 2020 r.
1. Akty prawne:
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. z 2017 r. poz. 1657).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży (Dz. U. z 2017 r. poz. 1656).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci  i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym ( Dz. U. z 2017 r. poz. 1652).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych ( Dz. U. z 2017 r. poz. 1651).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2017 r. poz. 1643).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2017 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci ( Dz. U. z 2017 r. poz. 1635).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1627).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży ( Dz. U. z 2017 r. poz. 1616).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno - pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach ( Dz. U. z 2017 r. poz. 1591).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, 4 niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społeczny ( Dz. U. 2017 poz. 1578)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 lipca 2017 r. w sprawie ramowych statutów: publicznej placówki kształcenia ustawicznego, publicznej placówki kształcenia praktycznego oraz publicznego ośrodka dokształcania i doskonalenia zawodowego ( Dz. U. 2017 poz. 1451)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli Dz. U. 2017 poz. 649.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej Dz. U. 2017 poz. 356.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 60).Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe Dz. U. 2017 poz. 59- art.26, art. 84 ust. 2 pkt. 1 i ust.3.onstytucja Rzeczypospolitej Polskiej/art.48 ust.1, art. 53 ust.3, art.70 ust 1, art.72.
Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526 ze zmianami).
Karta Nauczyciela art.6
Statut Szkoły.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka.
Ustawa z 24 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 875).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 2015 r. poz. 1249).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii ( Dz.U z 2018 r. poz. 214)
Podstawowe kierunki polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2020/2021.
Przy opracowaniu programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły uwzględniono:
Obowiązujące akty prawne; dotychczasowe doświadczenia szkoły;  zebrane od rodziców, uczniów i nauczycieli propozycje dotyczące głównych problemów
wychowawczych i profilaktycznych w szkole i środowisku; przeprowadzone badania na temat sytuacji wychowawczej, zagrożeń uzależnieniami w szkole i środowisku;
przewidywane zmiany w szkole, środowisku i kraju, mogące mieć wpływ na proces wychowania.
2. Wstęp
Realizacja Programu Wychowawczo-Profilaktycznego ma na celu wspomaganie wszechstronnego rozwoju ucznia w oparciu o uniwersalne wartości. Program zakłada spójność działań wychowawczych i profilaktycznych rodziny i szkoły oraz integralność wychowania z nauczaniem.
Program Wychowawczo-Profilaktyczny kładzie nacisk na kulturę osobistą
i umiejętność współżycia w grupie, kształtowanie postaw obywatelskich, pogłębianie świadomości ekologicznej, wychowanie estetyczne i zdrowotne, poznawanie dziedzictwa kulturowego naszego narodu i świata.
Rodzice i uczniowie mają możliwość postrzegać naszą szkołę jako placówkę przyjazną, życzliwą, zapewniającą wszechstronny rozwój, który wyraża się
w następujących działaniach wychowawczych i profilaktycznych:
1) rozwijamy wszystkie sfery osobowości ucznia zgodnie z ideami zawartymi
w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz Konwencji Praw Dziecka,
2) kształtujemy umiejętność współistnienia w grupie rówieśniczej i społecznej przez wspólną naukę, zabawę i wybór właściwych form spędzania wolnego czasu, wychowania w duchu patriotyzmu, tradycji szkolnych i rodzinnych,
3) inspirujemy uczniów do działań twórczych oraz własnego rozwoju,
4) zachęcamy i włączamy rodziców oraz całą społeczność szkolną do działań na rzecz rozwoju życia kulturalnego w szkole i środowisku,
5) dbamy o bezpieczeństwo uczniów w szkole, zapobiegając zagrożeniom, przeciwdziałając zachowaniom problemowym i ryzykownym,
6) kształtujemy umiejętność pomocy i współpracy z innymi, ukazując wartości płynące z koleżeństwa i przyjaźni,
7) promujemy i uczymy właściwych norm zachowania, poszukiwania wartości i autorytetów.
8)Program wychowawczo- profilaktyczny stanowi wytyczne do pracy wychowawczej dla dyrektora szkoły, pedagoga szkolnego, wychowawców klas, świetlicy szkolnej, nauczycieli przedmiotowych, nauczycieli oddziałów przedszkolnych, innych pracowników.
3. Założenia organizacyjne
Program obejmuje wszystkich uczniów, poprzez spójne oddziaływania wychowawcze
i profilaktyczne w trakcie organizowanej aktywności uczniów. Na podstawie Programu Wychowawczo-Profilaktycznego dla każdej klasy tworzy się plan działań wychowawczych i profilaktycznych dostosowany do potrzeb, możliwości i sytuacji wychowawczej klasy. Zakłada się współpracę z rodzicami oraz instytucjami wspierającymi działalność wychowawczą i profilaktyczną szkoły. Program jest dokumentem otwartym.
4. Diagnoza procesu wychowawczego
Program Wychowawczo-Profilaktyczny powstał na podstawie obserwacji, wywiadu oraz diagnozy i analizy sytuacji wychowawczej w szkole, przeprowadzonej za pomocą ankiet w środowisku szkolnym uczniów, rodziców i nauczycieli. Odpowiada na realne potrzeby, problemy i zagrożenia pojawiające się w szkole i jej środowisku. Program Wychowawczo-Profilaktyczny zakłada poprawę sytuacji wychowawczej w szkole oraz stworzenie wizerunku szkoły jako miejsca bezpiecznego i przyjaznego dla uczniów, rodziców, nauczycieli i innych osób z nią związanych. W dzisiejszych czasach chcielibyśmy, aby uczniowie naszej szkoły wyrastają na ludzi mądrych, odpowiedzialnych, dobrych i życzliwych, umiejących radzić sobie z trudnościami codziennego życia, odróżniających dobro od zła, bezpieczeństwo od niebezpieczeństwa, reagujących na otaczające zagrożenie, umiejących dostrzegać potrzeby i problemy innych oraz służyć im pomocą.
5. Misja szkoły
Jednym z głównych celów Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Hażlachu w myśl dewizy “Uczymy się nie dla szkoły, lecz dla życia”  jest systematyczne podnoszenie jakości jej pracy we wszystkich obszarach działalności. W naszej szkole panuje atmosfera przyjaźni i wzajemnej akceptacji. Dokładamy wszelkich starań, aby uczeń czuł się pewnie i bezpiecznie oraz osiągał sukcesy na miarę swoich możliwości. Misją naszej szkoły jest wychowanie dziecka świadomego dokonywanych wyborów, wrażliwego i otwartego na środowisko naturalne i społeczne w jakim funkcjonuje, pewnie poruszającego się w określonym kulturowo i światopoglądowo systemie wartości, odpowiedzialnego, prawego, krytycznego, tolerancyjnego i zdolnego do współdziałania.
6. Wizja rozwoju szkoły
Jesteśmy szkołą nowoczesną, bezpieczną i przyjazną. Pracujemy jako zespół, szanując
i wspierając się nawzajem. Uczymy kreatywności, z jednoczesnym naciskiem na odpowiedzialność za własne decyzje. Jesteśmy otwarci na świat i zmiany w nim zachodzące, chętni do czerpania z jego dorobku naukowego i kulturowego. W sposób szczególny dbamy o wykorzystanie nowoczesnych technologii w cyklu dokształcania nauczycieli oraz w pracy dydaktyczno-wychowawczej. Nasza szkoła jest zakorzeniona w tradycji lokalnej i narodowej. Kształcimy swoich wychowanków w oparciu
o szacunek do drugiego człowieka, poszanowanie systemu wartości, dziedzictwa kulturowego i historycznego. Każdy uczeń w naszej szkole osiąga sukces na miarę swoich możliwości, uczy się żyć w środowisku i dla środowiska. Kształtujemy
w uczniach wrażliwość na dobro, prawdę i piękno. Najwyższym dobrem jest dla nas uczeń.
7. Wizerunek absolwenta szkoły
Model absolwenta: Absolwent Szkoły Podstawowej im. „Trzech Braci”  w Hażlachu jest Polakiem umiejącym żyć godnie i poruszać się w otaczającym go świecie oraz: jest przygotowany do podjęcia nauki na wyższym szczeblu edukacji;
czerpie radość z nauki; przestrzega ogólnie przyjętych wartości moralnych; potrafi samodzielnie podejmować decyzje i ponosić ich konsekwencje; potrafi wyrażać i uzasadniać własne zdanie; zgodnie współpracuje z innymi; jest ciekawy świata i wrażliwy na drugiego człowieka; jest życzliwy i tolerancyjny, szanuje godność własną i drugiego człowieka; rozumie wartość uczenia się i potrzebę własnego rozwoju; dba o zdrowie psychiczne i fizyczne oraz o bezpieczeństwo własne i innych; potrafi wykorzystać wiedzę w sytuacjach życiowych; potrafi korzystać z nowoczesnych technologii.
8. Powinności wychowawców klas i nauczycieli
Zapoznają uczniów swoich klas i ich rodziców/opiekunów prawnych z dokumentacją wewnątrzszkolną i obowiązującymi zwyczajami, tradycjami szkoły. Oceniają zachowanie uczniów swojej klasy, zgodnie z obowiązującymi w szkole procedurami. Współpracują
z innymi nauczycielami uczącymi w klasie, rodzicami/opiekunami prawnymi uczniów, pedagogiem szkolnym oraz specjalistami. Rozpoznają oczekiwania swoich uczniów i ich rodziców/opiekunów prawnych. Dbają o dobre relacje uczniów w klasie, poczucie bezpieczeństwa i akceptacji. Odpowiadają za życie, zdrowie i bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole oraz wyjść i wyjazdów szkolnych. Podejmują działania profilaktyczne w celu przeciwdziałania niewłaściwym zachowaniom swoich uczniów. Wspólnie z pedagogiem zabiegają o różne formy pomocy wychowawczej dla uczniów. Dostosowują wymagania edukacyjne do specyficznych potrzeb ucznia. Rozwijają zdolności i talenty swoich uczniów. Dokonują rozpoznania sytuacji rodzinnej i materialnej ucznia. Udzielają pomocy
w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych w oparciu o rozpoznane potrzeby uczniów. Informują o potrzebach związanych z trudnościami w nauce oraz o przejawianych zdolnościach. Informują rodziców o proponowanych formach pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Współdziałają z instytucjami pracującymi na rzecz dziecka - poradnią psychologiczno - pedagogiczną, policją, sądami rodzinnymi. Realizują zadania związane z doradztwem zawodowym. Kształtują postawy społeczne uczniów w ramach Szkolnego Koła Wolontariatu.
9. Zasady współpracy wychowawczo-profilaktycznej z rodzicami
Rodzice, jako członkowie społeczności szkolnej, biorą udział w wychowawczych zadaniach szkoły poprzez następujące działania: współtworzenie i uchwalenia programu wychowawczo-profilaktycznego; uczestniczenie w zebraniach i “społeczno-artystycznych przedsięwzięciach szkolnych”; udział w warsztatach organizowanych przez wychowawców
i specjalistów, które poświęcone są zagadnieniom wychowawczym i profilaktycznym; uczciwe i rzetelne informowanie wychowawców o stanie zdrowia dziecka i przyczynach jego nieobecności na zajęciach; udział, w charakterze opiekuna, w wycieczkach szkolnych i imprezach organizowanych przez szkołę; indywidualne konsultacje z wychowawcami i nauczycielami; utrzymywanie systematycznego kontaktu z wychowawcą, w celu uzyskiwania rzetelnej informacji na temat swojego dziecka, jego zachowania, postępów w nauce i przyczyn trudności w szkole; ponoszenie odpowiedzialności materialnej za szkody, zniszczenia i kradzieże dokonane w szkole przez własne dzieci; wspieranie dziecka we wszystkich jego poczynaniach i zapewnianie mu poczucia bezpieczeństwa; dbanie o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez dzieci.
10. Samorząd Uczniowski
Jest inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego uczniów szkoły. Uczestniczy
w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły. Reprezentuje uczniów. W ramach kompetencji określonych w Statucie decyduje o realizowanych przez szkołę zadaniach. Propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji.
11. Zasady współpracy wychowawczo-profilaktycznej ze środowiskiem lokalnym
Pomoc w oddziaływaniach wychowawczych i profilaktycznych płynie ze strony następujących instytucji: Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Cieszynie, Sąd Rejonowy Wydział Rodzinny i Nieletnich w Cieszynie, Policja, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
w Hażlachu, Gminna Biblioteka Publiczna w Hażlachu, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Cieszyński Ośrodek Kultury – Dom Narodowy.Inne instytucje współpracujące ze szkołą przy realizacji programu (poradnie specjalistyczne, stowarzyszenia i instytucje wspierające działania prozdrowotne i ekologiczne).
12. Główne cele profilaktyki i wychowania
Kształcenie ogólne w szkole podstawowej ma na celu: wprowadzanie uczniów w świat wartości, w tym ofiarności, współpracy, solidarności, altruizmu, patriotyzmu i szacunku dla tradycji, wskazywanie wzorców postępowania i budowanie relacji społecznych, sprzyjających bezpiecznemu rozwojowi ucznia; wzmacnianie poczucia tożsamości indywidualnej, kulturowej, narodowej, regionalnej i etnicznej; formowanie u uczniów poczucia godności własnej osoby i szacunku dla godności innych osób; wspieranie rozwoju intelektualnego np. poprzez rozwijanie kompetencji, takich jak: kreatywność, innowacyjność i przedsiębiorczość; rozwijanie umiejętności krytycznego i logicznego myślenia, rozumowania, argumentowania i wnioskowania; rozbudzanie ciekawości poznawczej uczniów oraz motywacji do nauki; zachęcanie do aktywnego i zdrowego stylu życia; wdrażanie treści kształcenia z zakresu bezpieczeństwa państwa, organizacji działań ratowniczych, edukacji zdrowotnej i pierwszej pomocy; wspieranie ucznia w rozpoznawaniu własnych predyspozycji i określaniu drogi dalszej edukacji; kształtowanie postawy otwartej wobec świata i innych ludzi, aktywności w życiu społecznym oraz odpowiedzialności za zbiorowość; ukierunkowanie ucznia ku wartościom; zachęcanie do zorganizowanego i świadomego samokształcenia opartego na umiejętności przygotowania własnego warsztatu pracy.
Cele szczegółowe to: kształtowanie postaw patriotycznych, wzbudzanie dumy z języka ojczystego, symboli narodowych, tradycji, kultury, historii i tożsamości narodowej, uświadomienie znaczenia pozytywnych więzi i relacji w rodzinie i grupie społecznej, rozwijanie nawyków samokształcenia i stałego doskonalenia się, inspirowanie uczniów do zdobywania wiedzy, rozwijania pasji i zainteresowań, motywowanie do samodzielnego rozwiązywania problemów, kształtowanie przedsiębiorczości i odpowiedzialności, rozwijanie kompetencji językowych, umiejętności słownych i zainteresowań czytelniczych, kształtowanie umiejętności odpowiedzialnego wykorzystywania technologii informatycznej, urządzeń cyfrowych, świadomego korzystania z zasobów dostępnych w Internecie, telewizji
i telefonach komórkowych oraz bezpiecznego poruszania się w przestrzeni cyfrowej
z poszanowaniem praw i godności innych użytkowników, rozwijanie i wzmacnianie indywidualnej relacji z uczniem, rozpoznawanie i rozwijanie potencjału ucznia stosownie do jego potrzeb, możliwości oraz predyspozycji i zasobów, jakie posiada, uwrażliwienie uczniów na potrzebę bezpieczeństwa w wymiarze państwowym, indywidualnym i zbiorowym, znajomość zasad postępowania w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń pochodzenia naturalnego i wywołanych przez człowieka, kształtowanie wśród uczniów potrzeby dbania
o własne zdrowie fizyczne i psychiczne oraz zachowań zagrażających zdrowiu i ich konsekwencji, motywowanie uczniów do nauki i wywiązywania się z obowiązków szkolnych, kształtowanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych, kształtowanie umiejętności poprawnej komunikacji w relacjach rówieśniczych, rozwijanie umiejętności rozróżniania dobra od zła i dokonywania właściwych wyborów, ukazywanie zgubnych konsekwencji agresji i przemocy rówieśniczej, uczenie szacunku i tolerancji dla innych (ich sposobu bycia, poglądów, wartości, przekonań, rasy, koloru skóry, narodowości), ukazywanie wartości płynących z koleżeństwa i przyjaźni, promowanie i uczenie właściwych norm zachowania, poszukiwania wartości i autorytetów, wzmacnianie poczucia własnej wartości i godności, wyrabianie poczucia odpowiedzialności za siebie i swoje czyny, wdrażanie do rozumienia własnych, pozytywnych i negatywnych emocji, radzenia sobie w sytuacjach trudnych, wdrażanie do przestrzegania norm, zasad społecznych i moralnych, kształtowanie kultury osobistej, wyrównywanie braków kulturowych, edukacyjnych i socjalnych, informowanie o zagrożeniach płynących ze środków multimedialnych i skutków wynikających z niewłaściwego z nich korzystania, wyrównywanie deficytów i dysfunkcji rozwojowych u dzieci z trudnościami w nauce, poprawa komunikacji w relacjach nauczyciel – uczeń – rodzic, kształtowanie umiejętności pomocy i współpracy z innymi, rozwijanie związków z grupą społeczną i poczucia odpowiedzialności za grupę, do której jednostka przynależy (rodzina, grupa rówieśnicza, społeczność lokalna, ogół społeczeństwa), stworzenie klimatu zaufania między nauczycielami, uczniami i rodzicami, dostarczenie wiedzy o substancjach uzależniających, psychotropowych, środkach zastępczych oraz substancjach psychoaktywnych i zagrożeniach wynikających z ich zażywania, uświadomienie i poszerzenie wiedzy na temat szkodliwości palenia tytoniu, spożywania alkoholu, zażywania narkotyków, spożywania napojów energetyzujących, uświadomienie rodzicom ich roli
w kształtowaniu właściwych postaw u swoich dzieci, wyrabianie wśród rodziców poczucia odpowiedzialności za wychowanie młodego człowieka, wdrażanie do przestrzegania zasad higieny i zdrowego stylu życia, promowanie aktywności fizycznej ważnej dla prawidłowego rozwoju psychomotorycznego dziecka i alternatywy na spędzanie wolnego czasu.
13. Diagnoza potrzeb, w tym czynników chroniących i czynników ryzyka
W celu zaplanowania i podejmowania właściwych działań wychowawczo-profilaktycznych szkoły, ważne jest zidentyfikowanie występujących w środowisku szkolnym czynników ryzyka i czynników chroniących, wpływających na zdrowie fizyczne, psychiczne, bezpieczeństwo i funkcjonowanie społeczne ucznia. W wyniku przeprowadzonej diagnozy wyróżniono czynniki chroniące i czynniki ryzyka.
Czynniki chroniące: pozytywny klimat środowiska szkolnego, silna więź ze szkołą, poczucie przynależności do grupy klasowej i społeczności szkolnej, poczucie bezpieczeństwa w szkole
i odpowiedzialności za zachowanie swoje i innych, nastawienie prospołeczne w grupach rówieśniczych, empatii, wrażliwości na potrzeby innych, wymaganie od uczniów zachowań altruistycznych nastawionych na wzajemną pomoc, koleżeństwo, podejmowanie inicjatyw charytatywnych w ramach wolontariatu, aktywnego działania na rzecz klasy i szkoły, zdecydowany brak akceptacji dla zachowań agresywnych, przemocy rówieśniczej, braku kultury osobistej, nieposzanowania mienia własnego i szkoły, okazja do przeżycia i osiągania sukcesu, rozpoznawania i rozwijania własnych talentów i zdolności, zaufanie ze strony uczniów do dyrekcji, nauczycieli, pedagoga i innych specjalistów szkolnych, wytwarzanie klimatu współpracy i zrozumienia między dyrekcją, nauczycielami a rodzicami uczniów, angażowanie rodziców w życie klasy i szkoły, podejmowanie działań profilaktycznych
i wychowawczych we współpracy z podmiotami i instytucjami działającymi na rzecz pomocy dziecku i rodzinie (warsztaty, pogadanki, programy, projekty).
Czynniki ryzyka: pojawiająca się przemoc słowna, psychiczna i fizyczna wśród uczniów, odrzucenie przez grupę rówieśniczą, brak szacunku i tolerancji dla innych, trudności
z kontrolą i panowaniem nad własnym zachowaniem, nieumiejętność nawiązywania prawidłowych relacji z innymi, trudności z komunikacją, negatywny wpływ grupy rówieśniczej (presja rówieśnicza) i środków multimedialnych (Internetu, gier komputerowych), cyberprzemoc w sieci, niepowodzenia szkolne, brak motywacji i chęci do nauki, niska aktywność fizyczna, mała dbałość o zdrowie i kondycję fizyczną, wśród uczniów, małe zainteresowanie zajęciami dodatkowymi proponowanymi przez szkołę, brak prawidłowych wzorców, postaw, zasad i wartości wyniesionych przez uczniów ze środowiska rodzinnego, brak czasu i więzi emocjonalnych z dzieckiem, niezaradność wychowawcza rodziców, brak kompetencji wychowawczych, trudna sytuacja materialna i społeczna rodzin, niska świadomość rodzicielska lub brak wiedzy na temat zagrożeń cywilizacyjnych
i zachowań ryzykownych występujących wśród dzieci i młodzieży, zagrożenie zdrowia związane z pandemią Covid-19.
Wyniki diagnozy
Diagnoza środowiska szkolnego dokonywana jest na bieżąco, na podstawie obserwacji oraz ankiet przeprowadzanych w tym środowisku. Z przeprowadzonej diagnozy wysunięto następujące wnioski, które posłużą do podjęcia określonych działań wychowawczo-profilaktycznych w szkole.Wnioski wypływające z diagnozy: wzmacniać łączność rodziców ze szkołą, angażować w życie klasy i szkoły, współpracować w procesie edukacji i wychowania, dbać o pozytywne relacje na linii nauczyciel-rodzic, prezentować wolę zrozumienia i współdziałania dla dobra ucznia, informować rodziców o postępach uczniów w nauce oraz sukcesach i dokonaniach, zapobiegać przemocy fizycznej, słownej i psychicznej wśród uczniów w szkole i wszelkim przejawom agresji, wdrażać uczniów do przestrzegania i respektowania zasad i norm obowiązujących w szkole, kształtować wśród uczniów postawy prospołeczne, szacunku
i tolerancji dla innych, a także koleżeństwa i przyjaźni, przeprowadzić przez podmioty zewnętrzne warsztaty profilaktyczne na temat uzależnień oraz szkodliwości i zagrożeń związanych z używkami, paleniem papierosów, piciem alkoholu oraz zażywaniem narkotyków, dopalaczy, napojów energetycznych uatrakcyjnić ofertę zajęć dodatkowych
w szkole z naciskiem na zajęcia rozwijające pasje i zainteresowania uczniów, prowadzić warsztaty psychoedukacyjne i zajęcia profilaktyczne dla rodziców dotyczące problemów wychowawczych, w tym warsztaty umiejętności wychowawczych, wspierać uczniów
z problemami w nauce i niepowodzeniami szkolnymi, prowadzić zajęcia i wspierać uczniów
z trudnościami emocjonalno-społecznymi, pracować nad integracją zespołów klasowych, uczyć empatii, szacunku oraz tolerancji dla innych, kształtować właściwe relacje interpersonalne w tym umiejętność współpracy, uczyć odpowiedzialności za mienie i dobro wspólne, promować i zachęcać uczniów do aktywności fizycznej i aktywnego sposobu spędzania czasu wolnego oraz właściwego i zdrowego sposobu odżywiania się, stylu życia.

14. Program wychowawczo-profilaktyczny – pierwszy etap edukacyjny klasy I – III
Cel: wprowadzanie uczniów w świat wartości, w tym ofiarności, współpracy, solidarności, altruizmu, patriotyzmu i szacunku dla tradycji, wskazywanie wzorców postępowania i budowanie relacji społecznych, sprzyjających bezpiecznemu rozwojowi ucznia
Zadania

Sposoby realizacji
Budzenie dumy z dorobku tradycji i kultury ojczystej:

zapoznanie z symbolami narodowymi; poznawanie najbliższej okolicy, stolicy i innych miast polskich, swojej miejscowości, sylwetek słynnych Polaków, patronów szkoły( pogadanki, wycieczki, udział w uroczystościach szkolnych i lokalnych o wymowie patriotycznej, filmy, audycje telewizyjne i inne).Aktywizacja uczniów w życiu szkoły: wdrażanie do podejmowania zadań i odpowiedzialności za ich realizację;  wspólne organizowanie imprez klasowych, niektórych zajęć, dekoracji klasy;  samopomoc koleżeńska, opieka nad klasopracownią, odpowiedzialność za ład i porządek w miejscu pracy( wybory samorządu klasowego, przydział czynności, współuczestniczenie uczniów w przygotowywaniu imprez klasowych, udział w akcjach charytatywnych, wolontariat, pomoc słabszym, niepełnosprawnym, chorym, pogadanki z pielęgniarką, realizacja programów zdrowotnych).
Uświadomienie znaczenia pozytywnych więzi i relacji w rodzinie i grupie społecznej:  omówienie praw i obowiązków dziecka w rodzinie; wzmacnianie więzi emocjonalnej
z rodziną;  przekazywanie systemów wartości związanych z rodziną;  szczególna opieka nad dziećmi z rodzin dysfunkcyjnych i zagrożonych;  zapoznanie z podstawowymi prawami ucznia, dziecka, człowieka; przekazanie informacji o tym, gdzie należy szukać pomocy np.
w sytuacjach naruszania nietykalności, przemocy itp.;  wdrażanie do współpracy, jako formy zapobiegania zachowaniom agresywnym;  kształtowanie umiejętności zachowania się
w sytuacjach trudnych, umiejętności opanowywania emocji, zapoznanie uczniów
z podstawowymi informacjami o życiu emocjonalnym człowieka; zajęcia uczące form przeciwdziałania przemocy i budowania atmosfery szacunku i współpracy; realizowanie funkcji opiekuńczo wychowawczej szkoły (zajęcia świetlicowe, dodatkowe zajęcia edukacyjne i wychowawcze – warsztaty, pomoc psychologiczno-pedagogiczna skierowana do uczniów i rodziców, opracowanie klasowych kodeksów, pogadanki, warsztaty, organizowanie Dnia Dziecka, Matki, Ojca, Babci, Dziadka, Dzień Rodziny, Święto Szkoły;  dofinansowanie obiadów, pomoc dzieciom z rodzin ubogich, dysfunkcyjnych;  współpraca
z instytucjami wspomagającymi szkołę w działaniach na rzecz dziecka i rodziny).
Cel: wzmacnianie poczucia tożsamości indywidualnej, kulturowej, narodowej, regionalnej oraz europejskiej
Zadania
Sposoby realizacji
Świadomość własnej tożsamości i dziedzictwa narodowego, regionalnego i europejskiego:dostrzeganie i rozumienie wartości swego języka ojczystego, tradycji i kultury, świadomość swojej tożsamości narodowej, regionalnej; poznawanie elementów przyrody, historii, kultury materialnej i duchowej spuścizny narodowej, regionalnej i europejskiej( czytanie ze zrozumieniem tekstów literackich oraz informacyjnych, recytacje, wyjścia do teatru, kina, muzeum, na wystawy, wycieczki; udział w świętach narodowych, patriotycznych, uroczystościach na szczeblu państwowym, regionalnym, lokalnym - udział w konkursach).
Cel: formowanie u uczniów poczucia godności własnej osoby i szacunku dla godności innych osób, budowanie pozytywnych relacji i prawidłowej komunikacji z innymi
Zadania
Sposoby realizacji
Integrowanie grupy klasowej i całej społeczności szkolnej:uroczystości oraz imprezy szkolne i klasowe również z udziałem rodziców; - zajęcia integracyjne w klasach (pedagog); - wycieczki i wyjścia klasowe do obiektów kultury, wycieczki turystyczne, edukacyjne, (wychowawcy);- zajęcia w ramach świetlicy szkolnej (wychowawcy świetlicy);  udział uczniów w kołach zainteresowań (nauczyciele).
Dbanie o kulturę osobistą ucznia, używania słów i zwrotów grzecznościowych, kulturalnego zachowania wobec innych, (eliminowania wulgaryzmów i niestosownego słownictwa),
w tym kształtowanie postawy szacunku wobec osób dorosłych, nauczycieli i innych pracowników szkoły(pogadanki na temat kultury słowa ;  wyróżnianie za wysoką kulturę osobistą a dyscyplinowanie za niewłaściwe zachowanie poprzez udzielanie upomnień;- konkursy, plakaty propagujące kulturę osobistą;  zajęcia w kołach zainteresowań, udział
w konkursach recytatorskich, ortograficznych, polonistycznych, teatralnych; szkolny Dzień Życzliwości;  pogadanki na godzinach wychowawczych; - praca warsztatowa, uczenie pozytywnych wzorców zachowań).Kształtowanie postawy empatii i wrażliwości na potrzeby innych, wyrabianie poczucia odpowiedzialności za grupę, do której jednostka przynależy: tworzenie koleżeńskich kodeksów klasowych;  praca w grupach na lekcjach, podejmowanie klasowych inicjatyw zespołowych;  organizowanie pomocy koleżeńskiej dla tych, którzy jej potrzebują w klasach; udział w akcjach charytatywnych, zbiórkach dla najbardziej potrzebujących poza szkołą oraz przeprowadzanie akcji na terenie szkoły.
Dbanie o poszanowania mienia wspólnego, estetykę klasy, szkoły i otoczenia: rozmowy na ten temat na godzinie wychowawczej, egzekwowanie przez nauczycieli, personel szkolny porządku w klasie, na korytarzach szkolnych;  podejmowanie inicjatyw i akcji przez uczniów w ramach lekcji przyrody, związanych z dbaniem o czystość otoczenia i środowiska.
Motywowanie uczniów do nauki i wywiązywania się z obowiązków szkolnych: nagradzanie na apelach i uroczystościach szkolnych za postępy w nauce, udział w konkursach, olimpiadach, systematyczne uczęszczanie do szkoły, zawodach i turniejach sportowych; pochwały przy klasie, pochwała do dziennika; organizowanie pomocy uczniom mającym problemy z nauką tj. zajęć dydaktyczno wyrównawczych oraz pomocy specjalistycznej tj. psychologiczno pedagogicznej, korekcyjno - kompensacyjnej, logopedycznej;
Propagowanie wśród uczniów postawy dezaprobaty dla zachowań agresywnych:- pogadanki, konkursy dotyczące zjawiska przemocy;  zajęcia integracyjne i wychowawcze
w klasach;  ukazywanie społecznie akceptowanych postaw przez wykorzystanie wzorców literackich i filmowych; stosowanie określonych sankcji wobec sprawców przemocy; - spotkanie z policjantem i kuratorem sądowym;  opracowanie wykazu sankcji grożących sprawcom przemocy;  ustalenie zasad współżycia w klasie, szkole i poza nią, opracowanie kontraktów klasowych;  ograniczenie możliwości korzystania z telefonu komórkowego
w sytuacjach naruszających godność osobistą innych.
Eliminowanie zachowań ryzykownych. Zajęcia profilaktyczne dla grup ryzyka, uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznym, stwarzających problemy wychowawcze: stworzenie grupy socjoterapeutycznej;  realizowanie następujących programów o charakterze profilaktycznym: „Spójrz inaczej”, „Spójrz inaczej na agresję”, „Trzy koła” oraz warsztatów: „Trening Zastępowania Agresji”, „Trening kontroli złości”.
Reagowanie na wszelkie przejawy nagannych zachowań wśród uczniów w szkole: rozmowy dyscyplinujące, profilaktyczne z uczniem (wychowawca, nauczyciele, pedagog); uwagi
w dzienniku uwag;  informowanie rodziców, rozmowy indywidualne z rodzicami wychowawca, pedagog);  spotkania i pogadanki z przedstawicielami Policji.Uświadomienie rodzicom wagi zjawiska przemocy i agresji: warsztaty dla rodziców, pogadanki podczas zebrań rodzicielskich.
Przełamywanie barier w komunikacji z innymi, zwłaszcza z osobami innego pochodzenia, koloru skóry, tradycji i kultury: warsztaty integracyjne w klasach (pedagog); rozmowy na godzinach wychowawczych, pogadanki oraz konkursy na temat wiedzy
o innych krajach i narodowościach, prezentacje multimedialne przygotowywane przez uczniów w tym uczniów obcokrajowców (nauczyciele, uczniowie).
Kształtowanie poczucia szacunku i tolerancji dla innych: poruszanie tematyki szacunku, tolerancji, koleżeństwa podczas godzin wychowawczych;  nagradzanie za postawy koleżeńskie wobec innych (wychowawca, nauczyciele).
Cel : wspieranie rozwoju intelektualnego np. poprzez rozwijanie kompetencji takich jak: kreatywność, innowacyjność i przedsiębiorczość; rozwijanie umiejętności krytycznego i logicznego myślenia, rozumowania, argumentowania i wnioskowania; rozbudzanie ciekawości poznawczej uczniów oraz motywacji do nauki
Zadania
Sposoby realizacji

Rozwijanie nawyków samokształcenia i stałego doskonalenia się. Umożliwienie dostępu do informacji o otaczającej rzeczywistości: zajęcia pozalekcyjne, koła zainteresowań, udział w konkursach;
Stwarzanie możliwości eksponowania swojej wiedzy, zdolności, umiejętności i zainteresowań: lekcje przedmiotowe, godziny wychowawcze, koła zainteresowań, konkursy, apele (wychowawca, nauczyciele);
Dostrzeganie u wychowanków wszelkich przejawów samodzielności, przedsiębiorczości i odpowiedzialności: nagradzanie przez wychowawcę, nauczycieli tego typu postaw;
Inspirowanie uczniów do samodzielnego rozwiązywania problemów, wykonywania projektów, prezentacji, lekcje przedmiotowe (nauczyciele), koła zainteresowań, realizowanie programów i projektów zachęcanie uczniów do wzięcia w nich udziału (nauczyciele);
Kształtowanie kompetencji językowych. Odbiór utworów literackich i innych tekstów kultury: opracowywanie tekstów, utworów literackich, na lekcjach, analiza, pobudzanie do dyskusji; zachęcanie do indywidualnych prób twórczych: prowokowanie do indywidualnych wypowiedzi ustnych, recytacji tekstów, zachęcanie do wypowiedzi pisemnych;  praca w zespole nad zagadnieniem, problemem; udział w konkursach, olimpiadach.
Kształtowanie umiejętności rozumienia, wykorzystywania i refleksyjnego przetwarzania tekstów. Rozwijanie kompetencji i zainteresowań czytelniczych: zajęcia w bibliotece szkolnej i publicznej, lekcje czytelnicze, konkursy;
Kształtowanie umiejętności wykorzystywania technologii informatycznych (posługiwanie się komputerem i podstawowymi urządzeniami cyfrowymi).
Wykorzystywanie umiejętności informatycznych na zajęciach z różnych przedmiotów do pracy nad tekstem, wykonywaniu obliczeń, przetwarzaniu informacji i jej prezentacji
w różnych postaciach;
Przygotowanie uczniów do dokonywania świadomych i odpowiedzialnych wyborów
w trakcie korzystania z zasobów dostępnych w Internecie, telewizji i telefonów komórkowych, uwrażliwienie na problem naruszenia godności osobistej innych:
konkursy;  pogadanki na godzinach wychowawczych - ukazanie zagrożeń płynących ze środków multimedialnych, zajęcia dotyczące przeciwdziałania przemocy w Internecie, uzależnieniom od komputera, świadomego korzystania z komputera (wychowawca, pedagog);  rozmowy indywidualne z uczniami;  pogadanki dla rodziców, warsztaty ze specjalistą;
Zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb
i możliwości. Metoda tutoringu szkolnego do jeszcze lepszego wspierania indywidualnej współpracy nauczycieli (tutorów) z uczniami. Pomoc uczniom o specjalnych potrzebach edukacyjnych: długofalowe indywidualne spotkania wychowawcy z uczniem,  współpraca
z rodzicami w rozwijaniu potencjału uczniów,  współpraca z lokalnymi instytucjami wspierającymi rozwój dziecka,  rozpoznanie potencjału ucznia (nauczyciele, pedagog);
współpraca z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, poradniami specjalistycznymi
i innymi instytucjami działającymi na rzecz pomocy dziecku i rodzinie;  realizowanie Rządowych Programów pomocowych MEN;  zajęcia pozalekcyjne: koła zainteresowań, zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze, terapia pedagogiczna;  pomoc specjalistów; pedagoga, logopedy, pedagoga terapeuty, konsultacje, zajęcia wyrównujące szanse edukacyjne oraz zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze z uczniami powracającymi z zagranicy, cudzoziemcami (nauczyciele);  zespół ds. pomocy psychologiczno pedagogicznej, IPET ;
Motywowanie uczniów do wywiązywania się z obowiązków szkolnych w sytuacji nauczania zdalnego, czy hybrydowego. Określenie wymagań i oczekiwań wobec uczniów, motywowanie do systematycznej i sumiennej pracy. Wspieranie zwłaszcza uczniów
z problemami w nauce.
Przygotowanie uczniów do możliwości takiej pracy poprzez przeprowadzenie pogadanek na godzinach wychowawczych, lekcjach przedmiotowych, omówienie problemów i trudności zgłaszanych przez uczniów wynikających z tego typu nauczania (wychowawcy, nauczyciele, pedagog);
Współpraca z rodzicami w zakresie egzekwowania od ucznia pracy w formie zdalnej. Wspieranie rodziców uczniów z niepowodzeniami szkolnymi w tego typu nauczaniu.
Kontakt osobisty z rodzicem przez dziennik elektroniczny  lub inne komunikatory (wychowawca, nauczyciele, pedagog inni specjaliści).
Cel: zachęcanie do aktywnego i zdrowego stylu życia
Zadania
Sposoby realizacji
Promowanie zdrowego stylu życia i aktywności fizycznej: zajęcia sportowe w ramach SKS-ów, zajęcia rekreacyjne na placu zabaw w czasie pobytu w świetlicy, spacery, wycieczki krajoznawcze, konkursy;
Motywowanie uczniów do podnoszenia sprawności fizycznej i akcentowanie potrzeby aktywnego spędzania wolnego czasu oraz właściwego i zdrowego sposobu odżywiania się: pogadanki w ramach godzin wychowawczych z klasą oraz zajęć;  imprezy szkolne: apele o tej tematyce;  rozmowy indywidualne z uczniami (wychowawca, nauczyciele, pedagog);
Uświadomienie rodzicom wartości i potrzeby dbania o zdrowie i kondycję fizyczną dzieci oraz właściwego sposobu odżywiania się: pogadanki dla rodziców na temat rozwoju psychomotorycznego dziecka (nauczyciele wychowania fizycznego);  spotkania indywidualne z rodzicami (wychowawca, nauczyciele, pedagodzy, pielęgniarka szkolna);
realizowanie programów w ramach profilaktyki prozdrowotnej w szkole przez pielęgniarkę szkolną;
Dbanie o higienę osobistą i estetykę wyglądu wśród uczniów: pogadanki z uczniami na godzinie wychowawczej; zwracanie uwagi na problem przez wszystkich nauczycieli;
rozmowy indywidualne z rodzicami oraz podczas zebrań rodzicielskich;
konkursy profilaktyczne;  realizowanie badań i programów prozdrowotnych przez pielęgniarkę szkolną;
Ukazanie negatywnego wpływu hałasu na zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka:
pogadanki na godzinie wychowawczej, lekcje przyrody; konkursy profilaktyczne;  warsztaty
z pedagogiem;  realizowanie programów profilaktycznych i prozdrowotnych przez pielęgniarkę szkolną, badania przesiewowe słuchu;  poruszanie problemu podczas zebrań
z rodzicami;
Kształtowanie postaw proekologicznych, świadomego i odpowiedzialnego postępowania za stan środowiska naturalnego: realizowanie treści związanych z ochroną środowiska naturalnego w ramach edukacji przyrodniczej,  pogadanki na ten temat z wychowawcą, angażowanie uczniów w działania na rzecz poprawy jakości środowiska poprzez udział
w lokalnych i szkolnych akcjach i inicjatywach proekologicznych,  udział w apelach związanych z tą tematyką oraz konkursach.
Cel: wdrażanie treści kształcenia z zakresu bezpieczeństwa państwa, organizacji działań ratowniczych, edukacji zdrowotnej i pierwszej pomocy
Zadania
Sposoby realizacji
Bezpieczeństwo państwa. Znajomość podstawowych pojęć związanych z bezpieczeństwem państwa: istota problemu bezpieczeństwa, składniki bezpieczeństwa państwa, geopolityczne uwarunkowania bezpieczeństwa, wynikające z położenia Polski, rola organizacji międzynarodowych w zapewnieniu bezpieczeństwa kraju.
W ramach realizacji celu „Rozumienie istoty bezpieczeństwa państwa” ważne jest, aby korzystać z pomocy multimedialnych, które przybliżą uczniom istotę bezpieczeństwa i charakterystykę jego zagrożeń. Zajęcia w tym przypadku powinny też być wspomagane wizytami w instytucjach państwowych, stojących na straży bezpieczeństwa. Istotne znaczenie w rozwoju dzieci ma wychowanie mające na celu kształtowanie postawy patriotycznej oraz poczucia odpowiedzialności za dorobek minionych pokoleń.
Działania w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń (katastrof i wypadków masowych).
Kształtowanie świadomości występowania zagrożeń dla zdrowia, życia i bezpieczeństwa człowieka: udział uczniów w próbnej ewakuacji szkoły, uczniów należy wdrażać do dbałości
o bezpieczeństwo własne oraz innych, wskazując, w jaki sposób uzyskać pomoc od osób godnych zaufania i służb ratunkowych;
Znajomość zasad postępowania w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń pochodzenia naturalnego i wywołanych przez człowieka: pożaru, wypadku komunikacyjnego, zagrożenia powodzią, intensywnej śnieżycy, uwolnienia niebezpiecznych środków chemicznych, zdarzenia terrorystycznego: pogadanki na godzinach wychowawczych na temat dbania o bezpieczeństwo własne i innych;
Znajomość roli różnych służb ratunkowych i innych podmiotów oraz znaczenie bezwzględnego stosowania się do ich zaleceń: pogadanki z Policją,  przypomnienie ważnych numerów alarmowych;
Ochrona zdrowia swojego i innych w sytuacji pandemii Covid-19.
Motywowanie i egzekwowanie wśród uczniów samodyscypliny w zakresie przestrzegania obostrzeń występujących w szkole.
Zapoznanie uczniów z procedurą szkolną i zobowiązanie uczniów do przestrzegania reżimu sanitarnego (częste mycie rąk – po przyjściu do szkoły, przed jedzeniem, po powrocie z placu zabaw, ochrona podczas kichania i kaszlu oraz unikanie dotykania oczu, nosa i ust.)
Pogadanki z wychowawcą, wzbudzanie odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych.
Podstawy pierwszej pomocy. Zdolność rozpoznawania potencjalnych źródeł zagrożeń. Rozwijanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy. Rozumienie znaczenia podejmowania tego typu działań.
Na zajęciach należy zwrócić szczególną uwagę na wykształcenie umiejętności praktycznych, szczególnie rozpoznawania niebezpieczeństw i właściwego reagowania na nie. Istotne jest też kształtowanie poczucia odpowiedzialności za jakość udzielonej pierwszej pomocy. Uczeń, który zaczyna realizację zajęć z zakresu pierwszej pomocy, powinien być należycie przygotowany już w klasach młodszych do reagowania na nagły wypadek.
Edukacja zdrowotna. Zdrowie w wymiarze indywidualnym oraz zbiorowym. Kształtowanie wśród uczniów świadomości zależności między zdrowiem fizycznym, psychicznym, emocjonalnym, a społecznym, wpływu stresu na zdrowie, zachowań prozdrowotnych oraz zagrażających zdrowiu, i ich konsekwencji.
Należy przede wszystkim uwzględnić realne potrzeby zdrowotne, edukacyjne i informacyjne danej grupy uczniów (np. otyłość).
Konieczne jest przy tym takie ujęcie problematyki, aby uczniowie, których ten problem dotyczy, nie czuli się stygmatyzowani, szykanowani czy wykluczeni ze społeczności uczniowskiej i szkolnej.
Zajęcia mogą być uzupełniane innymi formami, wśród których wymienić można:
a) wizyty w instytucjach ratowniczych;
b) spotkania, prelekcje, wykłady z policjantami, strażnikami miejskimi, ratownikami medycznymi, kombatantami, ekologami, psychologami itp.;
c) udział w konkursach, których zakres jest zbieżny z problematyką przedmiotu,

  1. d) edukacja dla bezpieczeństwa.

Dbanie o bezpieczeństwo swoje i innych. Wpajanie zasad bezpiecznego zachowania się
w szkole, na placu szkolnym, domu i w drodze do szkoły.
dyżury nauczycieli;
opracowanie obowiązujących norm i zasad dotyczących dyscypliny i kultury;
opracowanie broszurki na temat bezpieczeństwa, regulaminu bezpiecznego zachowania; pogadanki na temat bezpiecznej drogi do szkoły; spotkania z Policją;
Kształtowanie właściwych nawyków i postaw uczestnika ruchu drogowego. Uświadomienie zasad bezpiecznego zachowania się podczas ferii i wakacji:
prowadzenie zajęć z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego; wykonanie notesu z numerami telefonów Policji, Straży Pożarnej, Pogotowia Ratunkowego;- zajęcia na temat bezpiecznego zachowania się podczas ferii i wakacji (wychowawca, nauczyciele);

15. Program wychowawczo-profilaktyczny – drugi etap edukacyjny klasy IV – VIII
Cel: wprowadzanie uczniów w świat wartości, w tym ofiarności, współpracy, solidarności, altruizmu, patriotyzmu i szacunku dla tradycji, wskazywanie wzorców postępowania i budowanie relacji społecznych, sprzyjających bezpiecznemu rozwojowi ucznia
Zadania
Sposoby realizacji
Budzenie dumy z dorobku, tradycji i kultury ojczystej: kształtowanie postaw patriotycznych, szacunku dla historii i tradycji, symboli narodowych;  zapoznanie uczniów z prawami
i obowiązkami obywateli zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;  zapoznanie
z historią i tradycjami symboli narodowych; zapoznanie z sylwetkami sławnych Polaków.- uroczystości szkolne, środowiskowe (Święto Niepodległości, 3 Maja), konkursy, wystawy, gazetki, wycieczki do miejsc Pamięci Narodowej, „Żywe” lekcje historii;
1. Stwarzanie uczniom możliwości współdecydowania o klasie i szkole.
2. Pogłębienie znajomości i rozumienia zasad zawartych w Deklaracji Praw Człowieka
i Konwencji Praw Dziecka.
3. Zapoznanie uczniów z zasadami funkcjonowania demokratycznego państwa.
4. Uczenie zasad demokracji poprzez stosowanie metod aktywnego nauczania.
5. Wykorzystywanie wyborów samorządowych i parlamentarnych do zapoznawania się
z zasadami demokracji i uczenia się kultury politycznej:- praca w samorządzie klasowym
i szkolnym, opieka nad pracownią, terenem szkolnym, organizowanie imprez klasowych
i szkolnych; - wybory do Samorządu Szkolnego, pogadanki na godzinach z wychowawcą na temat Deklaracji Praw Człowieka i Konwencji Praw Dziecka.
Cel: wzmacnianie poczucia tożsamości indywidualnej, kulturowej, narodowej, regionalnej
i europejskiej
Zadania
Sposoby realizacji
Świadomość własnego dziedzictwa narodowego, regionalnego oraz europejskiego:
czytanie ze zrozumieniem tekstów literackich oraz informacyjnych, recytacje, prezentacje, lekcje przedmiotowe, godzina wychowawcza;
Rozwijanie poczucia tożsamości narodowej, regionalnej oraz europejskiej, szacunku do języka, kultury i tradycji.
Kształtowanie postawy otwartości wobec innych kultur i szacunku dla ich dorobku:
wyjścia do teatru, kina, muzeum, na wystawy, wycieczki, udział w świętach narodowych, patriotycznych, uroczystościach na szczeblu państwowym, regionalnym, lokalnym.
Tworzenie sytuacji sprzyjających rozwojowi zainteresowań uczniów i ich świadomego uczestnictwa w kulturze: udział w konkursach, olimpiadach, (nauczyciele, wychowawcy).
Cel: formowanie u uczniów poczucia godności własnej osoby i szacunku dla godności innych osób, budowanie pozytywnych relacji i prawidłowej komunikacji z innymi
Zadania
Sposoby realizacji
Budowanie więzi klasowych, integrowanie całej społeczności szkolnej: uroczystości oraz imprezy szkolne i klasowe również z udziałem rodziców, zajęcia integracyjne w klasach (pedagog);  wycieczki i wyjścia klasowe do obiektów kultury, wycieczki turystyczne, edukacyjne, (wychowawcy); zajęcia w ramach świetlicy szkolnej (wychowawcy świetlicy);udział uczniów w kołach zainteresowań (nauczyciele).
Dbanie o kulturę osobistą ucznia, używania słów i zwrotów grzecznościowych, kulturalnego zachowania wobec innych, (eliminowania wulgaryzmów i niestosownego słownictwa), w tym postawy szacunku wobec osób dorosłych, nauczycieli i innych pracowników szkoły: pogadanki na temat kultury słowa (wszyscy nauczyciele);  wyróżnianie za wysoką kulturę osobistą a dyscyplinowanie za niewłaściwe zachowanie poprzez udzielanie upomnień,  konkursy, plakaty propagujące kulturę osobistą;  zajęcia w kołach zainteresowań, udział
w konkursach recytatorskich, ortograficznych, polonistycznych, teatralnych; szkolny Dzień Życzliwości;  pogadanki na godzinach wychowawczych; - praca warsztatowa, uczenie pozytywnych wzorców zachowań;
Kształtowanie postawy empatii i wrażliwości na potrzeby innych, wyrabianie poczucia odpowiedzialności za grupę, do której jednostka przynależy: tworzenie koleżeńskich kodeksów klasowych;  praca w grupach na lekcjach, podejmowanie klasowych inicjatyw zespołowych;  organizowanie pomocy koleżeńskiej dla tych, którzy jej potrzebują w klasach;  udział w akcjach charytatywnych, zbiórkach dla najbardziej potrzebujących poza szkołą oraz przeprowadzanie akcji na terenie szkoły;  działanie w organizacjach szkolnych: Samorządzie Szkolnym;
Dbanie o poszanowania mienia wspólnego, estetykę klasy, szkoły i otoczenia: rozmowy na ten temat na godzinie wychowawczej, egzekwowanie przez nauczycieli, personel szkolny porządku w klasie, na korytarzach szkolnych;  podejmowanie inicjatyw i akcji przez uczniów w ramach lekcji przyrody, związanych z dbaniem o czystość otoczenia i środowiska;
Motywowanie uczniów do nauki i wywiązywania się z obowiązków szkolnych;
nagradzanie na apelach i uroczystościach szkolnych za postępy w nauce, udział w konkursach, olimpiadach, systematyczne uczęszczanie do szkoły, zawodach i turniejach sportowych;  pochwały przy klasie, pochwała do dziennika;  organizowanie pomocy uczniom mającym problemy z nauką tj. zajęć dydaktyczno wyrównawczych oraz pomocy specjalistycznej tj. psychologiczno pedagogicznej, korekcyjno - kompensacyjnej, logopedycznej;
Propagowanie wśród uczniów postawy dezaprobaty dla zachowań agresywnych.
Pogadanki, konkursy dotyczące zjawiska przemocy; zajęcia integracyjne i wychowawcze
w klasach; ukazywanie społecznie akceptowanych postaw przez wykorzystanie wzorców literackich i filmowych; stosowanie określonych sankcji wobec sprawców przemocy;
spotkanie z policjantem i kuratorem sądowym; opracowanie wykazu sankcji grożących sprawcom przemocy; ustalenie zasad współżycia w klasie, szkole i poza nią, opracowanie kontraktów klasowych; ograniczenie możliwości korzystania z telefonu komórkowego w sytuacjach naruszających godność osobistą innych;
Eliminowanie zachowań ryzykownych. Zajęcia profilaktyczne dla grup ryzyka, uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznym, stwarzających problemy wychowawcze: stworzenie grupy socjoterapeutycznej;  realizowanie następujących programów
o charakterze profilaktycznym: „Spójrz inaczej”; „Spójrz inaczej na agresję”; „Trzy koła”; oraz warsztatów: „Trening Zastępowania Agresji”; „Trening kontroli złości”; Reagowanie na wszelkie przejawy nagannych zachowań wśród uczniów w szkole, rozmowy dyscyplinujące, profilaktyczne z uczniem (wychowawca, nauczyciele, pedagog); informowanie rodziców, rozmowy indywidualne z rodzicami (wychowawca, pedagog); - rozmowy profilaktyczne z patrolem szkolnym, spotkania i pogadanki z przedstawicielami Policji;
Uświadomienie rodzicom wagi zjawiska przemocy i agresji: warsztaty dla rodziców, pogadanki podczas zebrań rodzicielskich.
Pomoc uczniom mającym problemy w relacjach rówieśniczych, przynależności do grupy:
warsztaty integracyjne, trening komunikacji interpersonalnej, asertywności (pedagog);
rozmowy indywidualne z uczniem, rodzicami (pedagog);
Przełamywanie barier w komunikacji z innymi, zwłaszcza z osobami innego pochodzenia, koloru skóry, tradycji i kultury: warsztaty integracyjne w klasach, rozmowy na godzinach wychowawczych, pogadanki oraz konkursy na temat wiedzy o innych krajach i narodowościach, prezentacje multimedialne przygotowywane przez uczniów w tym uczniów obcokrajowców (nauczyciele, uczniowie).
Kształtowanie poczucia szacunku i tolerancji dla innych: poruszanie tematyki szacunku, tolerancji, koleżeństwa podczas godzin wychowawczych, nagradzanie za postawy koleżeńskie wobec innych (wychowawcy, nauczyciele).
Cel: wspieranie rozwoju intelektualnego np. poprzez rozwijanie kompetencji takich jak: kreatywność, innowacyjność i przedsiębiorczość; rozwijanie umiejętności krytycznego i logicznego myślenia, rozumowania, argumentowania i wnioskowania; rozbudzanie ciekawości poznawczej uczniów oraz motywacji do nauki
Zadania
Sposoby realizacji
Rozwijanie nawyków samokształcenia i stałego doskonalenia się. Umożliwienie dostępu do informacji o otaczającej rzeczywistości: zajęcia pozalekcyjne, koła zainteresowań, udział w konkursach;  lekcje przedmiotowe, godziny wychowawcze, koła zainteresowań, konkursy, apele (wychowawca, nauczyciele);
Stwarzanie możliwości eksponowania swojej wiedzy, zdolności, umiejętności
i zainteresowań.
Dostrzeganie u wychowanków wszelkich przejawów samodzielności, przedsiębiorczości
i odpowiedzialności.
Inspirowanie uczniów do samodzielnego rozwiązywania problemów, wykonywania projektów, prezentacji.
Kształtowanie kompetencji językowych. Odbiór utworów literackich i innych tekstów kultury. Zachęcanie do indywidualnych prób twórczych. Rozwijanie kompetencji
i zainteresowań czytelniczych. Kształtowanie umiejętności rozumienia, wykorzystywania
i refleksyjnego przetwarzania tekstów.
Kształtowanie umiejętności wykorzystywania technologii informatycznych (posługiwanie się komputerem i podstawowymi urządzeniami cyfrowymi).
Przygotowanie uczniów do dokonywania świadomych i odpowiedzialnych wyborów
w trakcie korzystania z zasobów dostępnych w Internecie (w tym telewizji i telefonów komórkowych), krytycznej analizy informacji, bezpiecznego poruszania się w przestrzeni cyfrowej w tym nawiązywania i utrzymywania opartych na wzajemnym szacunku relacji
z innymi użytkownikami sieci.
Uwrażliwienie na problem naruszenia godności osobistej innych: wykorzystywanie umiejętności informatycznych na zajęciach z różnych przedmiotów do pracy nad tekstem, wykonywaniu obliczeń, przetwarzaniu informacji i jej prezentacji w różnych postaciach, programowania, posługiwania się aplikacjami komputerowymi; pogadanki na godzinach wychowawczych, ukazanie zagrożeń płynących ze środków multimedialnych, zajęcia dotyczące przeciwdziałania przemocy w Internecie, uzależnienia od komputera, świadomego korzystania z komputera (wychowawca, pedagog);
Zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb
i możliwości: rozmowy indywidualne z uczniami, pogadanki dla rodziców, warsztaty ze specjalistą;
Metoda tutoringu szkolnego do jeszcze lepszego wspierania indywidualnej współpracy nauczycieli z uczniami: długofalowe indywidualne spotkania wychowawcy (zastępcy wychowawcy) z uczniem, współpraca z rodzicami w rozwijaniu potencjału uczniów,
pomoc uczniom o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
Stwarzanie uczniom równych szans rozwoju intelektualnego: współpraca z lokalnymi instytucjami wspierającymi rozwój dziecka,  rozpoznanie potencjału ucznia (nauczyciele, pedagog);  współpraca z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, poradniami specjalistycznymi i innymi instytucjami działającymi na rzecz pomocy dziecka i rodzinie;
realizowanie Rządowych Programów pomocowych MEN
Zagospodarowanie czasu wolnego bogatą ofertą zajęć pozalekcyjnych.
Zajęcia pozalekcyjne: koła zainteresowań, zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze, zajęcia korekcyjno-kompensacyjne;  pomoc specjalistów; psychologa, pedagoga, logopedy, pedagoga terapeuty, konsultacje; Zapoznanie z zasadami, metodami i technikami efektywnego uczenia się. Zajęcia wyrównujące szanse edukacyjne i zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze z uczniami powracającymi z zagranicy, cudzoziemcami (nauczyciele);
zespół ds. pomocy psychologiczno pedagogicznej, IPET;
Motywowanie uczniów do wywiązywania się z obowiązków szkolnych w sytuacji nauczania zdalnego, czy hybrydowego. Określenie wymagań i oczekiwań wobec uczniów, motywowanie do systematycznej i sumiennej pracy.
Wspieranie zwłaszcza uczniów z problemami w nauce.
Przygotowanie uczniów do możliwości takiej pracy poprzez przeprowadzenie pogadanek na godzinach wychowawczych, lekcjach przedmiotowych, omówienie problemów i trudności zgłaszanych przez uczniów wynikających z tego typu nauczania (wychowawcy, nauczyciele, pedagog);
Współpraca z rodzicami w zakresie egzekwowania od ucznia pracy w formie zdalnej. Wspieranie rodziców uczniów z niepowodzeniami szkolnymi w tego typu nauczaniu.
Kontakt osobisty z rodzicem przez dziennik elektroniczny lub inne komunikatory (wychowawca, nauczyciele, pedagog oraz inni specjaliści).
Cel: zachęcanie do aktywnego i zdrowego stylu życia
Zadania
Sposoby realizacji
Uświadomienie wartości zdrowego stylu życia bez nałogów.
Zajęcia warsztatowe, pogadanki (pielęgniarka szkolna, pedagog).
Dostarczenie wiedzy o uzależnieniach i ich skutkach: realizowanie programów profilaktycznych (pedagog);  pogadanki dla uczniów o szkodliwości palenia papierosów, picia alkoholu (zażywania środków odurzających) i substancji psychoaktywnych;  prezentacja filmów, publikacji, literatury na temat tych zagrożeń i zachowań przestępczych;  zajęcia psychoedukacyjne na ten temat również dla rodziców;
Przeciwdziałanie uzależnieniom oraz zagrożeniom związanym z zażywaniem środków
i substancji odurzających, napojów energetyzujących, substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych.
Szkolenia i warsztaty dla nauczycieli oraz specjalistów na temat rozpoznawania
i konsekwencji zażywania substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych; szkolenia dla rodziców na temat środków odurzających
i innych substancji psychoaktywnych;  pogadanki dla uczniów o szkodliwości zażywania środków i substancji odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz innych substancji psychoaktywnych;  nawiązanie współpracy z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, w tym poradniami specjalistycznymi, Państwową Inspekcją Sanitarną, Policją, i innymi organizacjami oraz fundacjami zajmującymi się zapobieganiem narkomanii i uzależnieniom, realizowanie programów profilaktycznych i promocji zdrowia,  udostępnianie w szkole materiałów informacyjnych: plakatów, ulotek, numerów telefonów instytucji pomocowych, adresów stron internetowych poświęconych profilaktyce narkomanii; realizowanie przez nauczycieli na lekcjach przedmiotowych i godzinach wychowawczych treści związanych ze zgubnym wpływem uzależnień i nałogów na życie człowieka oraz szkodliwością używania substancji psychoaktywnych, promowanie zdrowego stylu życia, proponowanie uczniom bogatej oferty zajęć pozalekcyjnych rozwijających zdolności, pasje
i zainteresowania uczniów, - realizowanie projektów edukacyjnych i społecznych, angażowanie uczniów w działania na rzecz szkoły oraz innych podmiotów, podejmowanie inicjatyw związanych z wolontariatem i pomocą charytatywną sprzyjających rozwijaniu postaw prospołecznych i aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym.
Rozpoznawanie sytuacji i zachowań ryzykownych.
Rozwijanie umiejętności podejmowania decyzji ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności odmawiania, wzmacnianie poczucia własnej wartości.
Zajęcia warsztatowe z zakresu komunikacji, umiejętności interpersonalnych (pedagog); - rozmowy indywidualne z uczniem o charakterze terapeutycznym (pedagog); Promowanie zdrowego stylu życia i aktywności fizycznej: zajęcia sportowe w ramach SKS, konkursy, integracyjny czas rekreacji pod opieką nauczyciela na placu szkolnym;
Praca nad budowaniem odpowiedzialności za własne zdrowie.
Motywowanie uczniów do podnoszenia sprawności fizycznej i akcentowanie potrzeby aktywnego spędzania wolnego czasu oraz właściwego i zdrowego sposobu odżywiania się: pogadanki w ramach godzin wychowawczych z klasą oraz zajęć przedmiotowych; imprezy szkolne: spotkania o tej tematyce; rozmowy indywidualne z uczniami (wychowawca, nauczyciele, pedagog);
Uświadomienie rodzicom wartości i potrzeby dbania o zdrowie i kondycję fizyczną dzieci oraz właściwego sposobu odżywiania się: pogadanki dla rodziców na temat rozwoju psychomotorycznego dziecka, nauczyciele wychowania fizycznego;  spotkania indywidualne z rodzicami (wychowawca, nauczyciele, pedagog, pielęgniarka szkolna);
Dbanie o higienę osobistą i estetykę wyglądu wśród uczniów: realizowanie programów
w ramach profilaktyki prozdrowotnej w szkole przez pielęgniarkę szkolną;  pogadanki
z uczniami na godzinie wychowawczej;  zwracanie uwagi na problem przez wszystkich nauczycieli; rozmowy indywidualne z rodzicami oraz podczas zebrań rodzicielskich;  konkursy profilaktyczne;
Ukazanie negatywnego wpływu hałasu na zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka: pogadanki na godzinie wychowawczej, lekcje przyrody;  konkursy profilaktyczne;  warsztaty z pedagogiem;  realizowanie programów profilaktycznych i prozdrowotnych przez pielęgniarkę szkolną, badania przesiewowe słuchu;  poruszanie problemu podczas zebrań
z rodzicami;
Cel: Kształtowanie postaw związanych z ochroną środowiska i działań proekologicznych
Zadania
Sposoby realizacji
Rozbudzanie zainteresowania uczniów kwestiami związanymi z ochroną środowiska, w tym ochroną powietrza, gospodarką niskoemisyjną, zmianami klimatu, zanieczyszczeniem środowiska tworzywami sztucznymi: realizowanie treści programowych na lekcjach przedmiotowych, takich jak: przyroda, biologia, chemia, fizyka, - pogadanki na ten temat na godzinach wychowawczych.
Budowanie postaw proekologicznych, świadomego postępowania i odpowiedzialności za stan środowiska naturalnego: udział uczniów w akcjach i inicjatywach proekologicznych, realizowanie programów i projektów z tym związanych,  apele i konkursy o tej tematyce. Angażowanie uczniów w działania na rzecz poprawy jakości środowiska, rozwijanie proekologicznych nawyków i zachowań: wyjścia do instytucji zajmujących się promowaniem i prowadzeniem różnorodnych działań proekologicznych.
Cel: wdrażanie treści kształcenia z zakresu bezpieczeństwa państwa, organizacji działań ratowniczych, edukacji zdrowotnej i pierwszej pomocy
Zadania
Sposoby realizacji
Bezpieczeństwo państwa.
Znajomość podstawowych pojęć związanych z bezpieczeństwem państwa: istota problemu bezpieczeństwa, składniki bezpieczeństwa państwa, geopolityczne uwarunkowania bezpieczeństwa, wynikające z położenia Polski, rola organizacji międzynarodowych w zapewnieniu bezpieczeństwa kraju.
W ramach realizacji celu „Rozumienie istoty bezpieczeństwa państwa” ważne jest, aby korzystać z pomocy multimedialnych, które przybliżą uczniom istotę bezpieczeństwa i charakterystykę jego zagrożeń. Zajęcia w tym przypadku powinny też być wspomagane wizytami w instytucjach państwowych, stojących na straży bezpieczeństwa. Istotne znaczenie w rozwoju młodzieży ma wychowanie mające na celu kształtowanie postawy patriotycznej oraz poczucia odpowiedzialności za dorobek minionych pokoleń.
Działania w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń (katastrof i wypadków masowych).
Kształtowanie świadomości występowania zagrożeń dla zdrowia, życia i bezpieczeństwa człowieka.
Zajęcia powinny obejmować udział uczniów w symulacji ewakuacji szkoły.
Uczniów należy wdrażać do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych, wskazując, w jaki sposób uzyskać pomoc od osób godnych zaufania i służb ratunkowych.
Znajomość zasad postępowania w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń pochodzenia naturalnego i wywołanych przez człowieka: pożaru, wypadku komunikacyjnego, zagrożenia powodzią, intensywnej śnieżycy, uwolnienia niebezpiecznych środków chemicznych, zdarzenia terrorystycznego.
Znajomość roli różnych służb ratunkowych i innych podmiotów oraz znaczenie bezwzględnego stosowania się do ich zaleceń.
Pogadanka na godzinie z wychowawcą.
Ochrona zdrowia swojego i innych w sytuacji pandemii Covid-19.
Motywowanie i egzekwowanie wśród uczniów samodyscypliny w zakresie przestrzegania obostrzeń występujących w szkole.
Zapoznanie uczniów z procedurą szkolną i zobowiązanie ich do przestrzegania reżimu sanitarnego, (noszenie maseczek w ciągach komunikacyjnych, częste mycie lub dezynfekowanie rąk, ochrona podczas kichania i kaszlu oraz unikanie dotykania oczu, nosa i ust), pogadanki z uczniami na godzinach wychowawczych i lekcjach przedmiotowych, wzbudzanie odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych.
Podstawy pierwszej pomocy.
Zdolność rozpoznawania potencjalnych źródeł zagrożeń.
Rozwijanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy.
Rozumienie znaczenia podejmowania tego typu działań.
Na zajęciach należy zwrócić szczególną uwagę na wykształcenie umiejętności praktycznych, szczególnie rozpoznawania niebezpieczeństw i właściwego reagowania na nie.
Istotne jest też kształtowanie poczucia odpowiedzialności za jakość udzielonej pierwszej pomocy.
Uczeń, który zaczyna realizację zajęć z zakresu pierwszej pomocy, powinien być należycie przygotowany już w klasach młodszych do reagowania na nagły wypadek.
Edukacja zdrowotna.
Zdrowie w wymiarze indywidualnym oraz zbiorowym. Kształtowanie wśród uczniów świadomości zależności między zdrowiem fizycznym, psychicznym, emocjonalnym, a społecznym, wpływu stresu na zdrowie, zachowań prozdrowotnych oraz zagrażających zdrowiu, i ich konsekwencji. Rozwijanie umiejętności komunikacji interpersonalnej istotne dla zdrowia i bezpieczeństwa (odmowa, zachowania asertywne, negocjowanie).
Należy przede wszystkim uwzględnić realne potrzeby zdrowotne, edukacyjne i informacyjne danej grupy uczniów (np. otyłość).
Konieczne jest przy tym takie ujęcie problematyki, aby uczniowie, których ten problem dotyczy, nie czuli się stygmatyzowani, szykanowani czy wykluczeni ze społeczności uczniowskiej i szkolnej.
Zajęcia mogą być uzupełniane innymi formami, wśród których wymienić można:
a) wizyty w instytucjach ratowniczych;
b) spotkania, prelekcje, wykłady z policjantami, strażnikami miejskimi, ratownikami medycznymi, kombatantami, ekologami, psychologami itp.;
c) udział w konkursach, których zakres jest zbieżny z problematyką przedmiotu,
d) edukacja dla bezpieczeństwa.
Uwrażliwienie na bezpieczne formy spędzania czasu wolnego w różnych porach roku w tym w czasie wakacji i ferii: zajęcia na temat bezpiecznego zachowania się podczas ferii i wakacji (wychowawca, nauczyciele);
Wpajanie zasad bezpiecznego zachowania się w szkole, na placu szkolnym, domu i w drodze do szkoły: dyżury nauczycieli;  opracowanie na godzinach wychowawczych norm zachowań dotyczących dyscypliny i kultury;  opracowanie broszurki na temat bezpieczeństwa, regulaminu bezpiecznego zachowania;  pogadanki na temat bezpiecznej drogi do szkoły;  spotkania z Policją;
Kształtowanie właściwych nawyków i postaw uczestnika ruchu drogowego: prowadzenie zajęć z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego;  wykonanie notesu z numerami telefonów Policji, Straży Pożarnej, Pogotowia Ratunkowego;  zajęcia na temat bezpiecznego zachowania się podczas ferii i wakacji (wychowawca, nauczyciele);
Zachęcanie uczniów do udziału w akcjach dotyczących bezpieczeństwa:
realizowanie różnego typu akcji, programów we współpracy z instytucjami i służbami pracującymi na rzecz bezpieczeństwa.
Cel: wspieranie ucznia w rozpoznawaniu własnych predyspozycji i określaniu drogi dalszej edukacji
Zadania
Sposoby realizacji
P
omoc uczniom w rozpoznawaniu ich cech osobowości, zdolności, mocnych stron, umiejętności i predyspozycji: ankiety, testy badające zdolności i preferencje zawodowe;  współpraca z poradnią psychologiczno pedagogiczną w tym zakresie;
Przekazanie informacji o zawodach, niezbędnych kwalifikacjach na poszczególnych stanowiskach pracy, wymaganiach rynku pracy: spotkania z zaproszonymi gośćmi, specjalistami i doradcami zawodowymi pracujących w Poradni Psychologiczno Pedagogicznej, Urzędzie Pracy;
Wspieranie uczniów w zaplanowaniu ich dalszej ścieżki edukacyjnej, wyboru szkoły ponadpodstawowej, dalszego kierunku kształcenia, czy zawodu: pomoc szkolnego doradcy zawodowego; - spotkania z zaproszonymi gośćmi;  kierowanie na badania do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej;  udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych przez szkolnego doradcę zawodowego;  wskazywanie osobom zainteresowanym (młodzieży, rodzicom, nauczycielom) źródeł dodatkowej, rzetelnej informacji na temat ofert szkół);
Wspieranie rodziców i nauczycieli w działaniach doradczych poprzez organizowanie spotkań szkoleniowo informacyjnych, udostępnianie im informacji i materiałów do pracy z uczniami:- szkolny doradca zawodowy, specjalista zajmujący się doradztwem zawodowym;
Kształtowanie umiejętności pracy w zespole, komunikatywności, zaangażowania: prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących, wspierających uczniów w świadomym planowaniu kariery i podjęciu roli zawodowej;
16. Oczekiwane efekty
Realizacja zadań wynikających z Programu Wychowawczo-Profilaktycznego w środowisku szkolnym przyczyni się do podniesienia jakości pracy szkoły w zakresie oddziaływań wychowawczych i edukacyjnych.
Wzrośnie poziom poczucia bezpieczeństwa w wymiarze indywidualnym i zbiorowym,
a zmniejszy się ilość zachowań ryzykownych, niebezpiecznych, zagrażających życiu i zdrowiu fizycznemu i psychicznemu.
Uczniowie nabędą umiejętności prospołecznych, które przyczynią się do ukształtowania prawidłowych postaw obywatelskich oraz właściwych postaw i postępowania wobec innych ludzi, zrozumienia, szacunku, empatii i tolerancji oraz umiejętności komunikacji interpersonalnej.
Podniesienie efektywności oddziaływań w zakresie nauczania, rozbudzanie zainteresowań
i pasji, przyczyni się do wzrostu poziomu wiedzy, osiągnięć i sukcesów szkolnych uczniów. Aktywne włączenie się uczniów w życie szkoły i klasy spowoduje wzrost poczucia odpowiedzialności oraz przynależności do grupy klasowej i zbiorowości szkolnej. Nastąpi wzmocnienie współpracy, zaufania i pozytywnej komunikacji na linii  szkoła-rodzice-uczeń. Szkoła stanie się miejscem współdziałania, bezpiecznym i przyjaznym dla uczniów, rodziców
i nauczycieli.
17. Ewaluacja
Program Wychowawczo-Profilaktyczny  jest otwarty i będzie podlegać systematycznej ewaluacji, a ewentualne zmiany zostaną uwzględnione w następnym roku szkolnym.
W ewaluacji będą wykorzystane opinie uczniów, rodziców, nauczycieli. Stosujemy następujące sposoby ewaluacji: ankiety przeprowadzone wśród uczniów, nauczycieli, rodziców;  badanie opinii na spotkaniach z rodzicami, na zebraniach samorządu uczniowskiego;  obserwacje i analizy osiągnięć szkolnych oraz zmian w zachowaniu, postawach i działaniu uczniów;  analiza dokumentacji szkolnej i zmian w niej zawartych. Działania wychowawcze i profilaktyczne szkoły, po przeprowadzonej wcześniej diagnozie
i dokładnej analizie sprawozdań wychowawców, będą corocznie modyfikowane w ramach potrzeb.